Tekort aan donoren
De transplantatiegeneeskunde is slachtoffer van haar eigen succes. Naarmate een transplantatie een veiliger ingreep wordt die zonder al te grote risico’s levens kan redden, komen er meer en meer mensen voor in aanmerking.
Het aantal beschikbare donororganen blijkt echter onvoldoende. Sinds enkele jaren worden de wachtlijsten steeds langer. Het wachten kan maanden, zelfs jaren duren. De wachttijd voor een niertransplantatie bijvoorbeeld is twee à drie jaar, een periode die mens dankzij nierdialyse kan overbruggen. Voor problemen met de lever en andere organen (bv. Longen) is er geen tussentijdse oplossing zoals de dialyse. Bij zware ziekte wacht men ongeveer zes maanden op een nieuwe lever, is het minder dringend dan kan de wachttijd oplopen tot vier jaar.
Soms is het onvermijdelijk dat patiënten overlijden alvorens een geschikt orgaan voorhanden is.
Een belangrijke factor is dat het aantal sterfgevallen waarbij de organen bruikbaar zijn voor transplantatie, zeer klein is. Bij de meeste sterfgevallen vallen het hart en de bloedsomloop onomkeerbaar stil, waardoor de organen onherstelbare schade oplopen en onbruikbaar worden voor donatie. Af en toe wordt een persoon met zware hersenbeschadiging voor behandeling opgenomen in het ziekenhuis, bijvoorbeeld na een ongeluk. Bij ernstig hersentrauma is vaak kunstmatige beademing nodig. Soms komt het medisch team na een paar dagen tot de conclusie dat verdere behandeling tevergeefs is en dat de patiënt hersendood is. Men gaat in zo’n situatie na of orgaandonatie mogelijk is. Omdat men de beademingsmachine nog niet uitschakelt, blijven de organen intact. Hersendode patiënten zijn de belangrijkste orgaandonoren.
Weetje: Slechts in 2 % van de sterfgevallen is er sprake van hersendood.
Een andere belangrijke reden voor het tekort aan donororganen zijn de familieweigeringen. Wanneer iemand donor kan zijn, legt men dit voor aan de naaste familie. Vijftien tot twintig procent van de nabestaanden stemt niet in met donatie. Het immense verdriet bij een overlijden maakt het voor de beproefde familie vaak moeilijk om in te stemmen met het wegnemen van organen. Als iemand echter vooraf zijn wens duidelijk maakte, is het voor de familie minder moeilijk. Het is dus belangrijk om zelf duidelijk te maken wat je wil, bijvoorbeeld door er met je familie en vrienden over te praten.
Nog beter is je laten registreren als donor of niet – donor op het gemeentehuis in uw buurt. Dan staat u officieel in het donorregister en zal de arts uw wens uitvoeren na uw overlijden. Zowel voor een positieve registratie als voor een negatieve registratie wordt hiermee rekening gehouden. Eender welke registratie, positief of negatief, kan u in uw verdere leven nog steeds ongedaan laten maken. (bv. Van een negatieve registratie een positieve laten maken of omgekeerd).